SYEIKH MUSTAFA AL-SIBA'IYY

Mustafa al-Siba'iyy (1915-1964M)

Oleh
Mohd Rumaizuddin Ghazali
Timbalan Presiden ABIM

Mustafa al-Siba'iyy merupakan sorang ulamak dan tokoh nadhah yang terkenal dalam abad ini. Beliau dilahirkan di Bandar Homs pada tahun 1334H/1915M dalam keluarga yang mulia. Beliau memulakan pengajian dan menengah di Homs pada tahun 1930 dan seorang yang bijak sejak kecil lagi. Beliau mendapat didikan dari ayahnya yang juga sebagai seorang ulamak dan khatib yang terkenal di Homs. Sejak kecil lagi, beliau terdedah dengan ulamak yang datang ke rumah bapanya atau mengikuti bapanya menghadiri majlis-majlis ilmu, Dalam usia 16 tahun, beliau pernah ditangkap dan dipenjara kerana melawan penjajah dan mengedarkan risalah anti penjajahan pada tahun 1931. Pada tatun 1932, beliau sekali lagi dipenjara selama 6 bulan atas tuduhan kritikan semasa berkhutbah di masjid di Homs

Pada tahun 1933, beliau pergi Mesir untuk melanjutkan pelajaran di al-Azhar dalam bidang Feqh dan memperolehi Ijazah B.A Usuluddin dengan jayanya. Semasa menuntut di sini, beliau mengenali Hassan al-Banna dan menganggotai Ikhwan. Di sinilah beliau mengikuti pergerakan tersebut dan menyampaikan kuliah-kuliah dan menghadiri majlis-majlis yang dikendalikan oleh Hasan al-Banna. Pada masa ini, beliau melakukan demontrasi terhadap Inggeris yang menjajah yang menyebabkan beliau ditahan pada tahun 1934 dan pada sekali lagi pada tahun 1941 atas tuduhan menubuhkan pertubuhan rahsia untuk membantu pemberontakan Rashid Ali al-Kailani di Iraq.

Setelah dua bulan berada ditahan di Mesir, beliau diserahkan kepada penguasa Inggeris di Palestin dan diteruskan penjara di sana selama empat bulan. Kemudian beliau dibebaskan dan pulang ke Homs.

Di Homs, beliau meneruskan perjuangan melawan penjajahan Inggeris sehingga ditangkap sekali lgi selama 30 bulan. Semasa di penjara beliau menghabiskan masa dengan mengajar ilmu dan beribadat. Pada tahun 1944, beliau menjadi guru di sekolah menengah di Homs kemudian beliau menubuhkan sekolah Arab Islam dan beliau adalah pengetua yang pertama. Di samping itu, beliau menubuhkan pertubuhan kebajikan seperti di Homs Pertubuhan Ikatan Agama dan di Damsyiq Jam'iyyah Shabab Muhammad s.aw.(Pertubuhan Pemuda Muhammad) dan Jam'iyah al-Shubban al-Muslimin).

Setelah pulang dari Mesir, beliau bersama dengan rakan-rakan menubuhkan Ikhwan al-Muslimin Syria pada tahun 1945 dan mereka melantiknya menjadi ketua sepanjang hayat. Mengikut Abdullah Aqil bahawa Ikhwan Muslimin telah ditubuhkan pada 1943 semasa mesyuarat yang dihadiri oleh Ustaz Said Ramadan (menantu Hassan al-Banna, dari Mesir).Beliau telah menulis buku yang bertajuk Durus fi Da'wah al-Ikhwan al-Muslimin (Pelajaran dari Ikhwan al-Muslimin) yang menjelaskan matlamat, program-program yang dilakukan oleh Ikhwan dalam islah masyarakat di Syria. Pada tahun 1944, beliau pertam kali pergi menunaikan haji dan pada tahun 1947, beliau menubuhkan dan menerbitkan surat khabar yang dinamakan al-Manar. Pada tahun 1945, beliau mengetuai pemberontakan bersenjata melawan penjajahan Inggeris dan berjaya mengusir penjajahan pada tahun 1946. Pada tahun 1946, beliau dilantik menjadi ahli Lembaga Pengasas Ikhwan yang berpusat di Mesir. Beliau bersama Umar Bahauddin al-Amiri dilantik oleh Majlis Irsyad dan Mursyid Am Ikhwan yang mana hanya mereka berdua sahaja yang mengangotai lembaga tersebut dari orang luar dari warga Mesir.

Pada tahun 1948, beliau bersama Ikhwan Syria menyertai Perang Palestin bagi melawan penjajahan yang menawan Palestin dan al-Quds. Pada tahun berikutnya, beliau telah menang pilihanraya di Bandar Damsyiq. Pada masa yang sama, beliau berjaya memperolehi Ijazah Ph.D di al-Azhar dengan tajuk : " Kedudukan al-sunnah dalam Perundangan Islam". Risalah ini bagi menjawab tuduhan-tdhan yang tidak berasas terhadap sunnah dalam perundangan Islam.

Pada tahun 1950, beliau dilantik menjadi pensyarah di Universiti Damsyiq dan kemudian menjadi Ketua bahagian Fiqh di universiti tersebut. Pada tahun 1951, beliau menghadiri Muktamar Islam di Pakistan yang dihadiri oleh tokoh-tokoh Islam dari seluruh dunia. Pada tahun 1952, beliau bersama dengan rakan-rakan telah meminta dari pemerintah untuk menyertai peperangan Suez di Mesir tetapi ditolak dan ditangkap dan dipenjara. Pada tahun 1955, beliau dilantik menjadi Dekan Kuliah Syariah di Universiti Damsyiq setelah berjaya mengalahkan golongan sekular yang menghalang penubuhan kuliah tersebut. Pada tahun 1956, beliau melawat beberapa negara Barat dan melawat universiti-universiti di sana. Beliau juga melawat Turki, Itali, Britian, Belanda, Denmark, Jerman dan Rusia. Pada tahun 1954 Ustaz Hasan al-Hudaibi telah menyusun Ikhwan dengan menubuhkan Pusat Pentadbiran negara–negara Arab bagi Ikhwan dan melantik al-Siba'iyy menjadi ketua. Pada muktamar kedua yang berlangsung di Damsiq pada tahun 1957, beliau sekali lagi dilantik untuk mengetuai pusat tersebut.

Setelah beliau pulang dari Rusia pada tahun 1957, beliau telah diserang penyakit stroke yang menyebabkan beliau lumpuh sebelah badan kiri. Ini memberi kesan terhadap kegiatan beliau namun menurutnya pada masa itulah masa yang paling berkat kerana beliau dapat menulis buku-buku yang banyak ketika itu dan menyampaikan kuliah-kuliah. Pada tahun 1958, beliau mengisyiharkan pembubaran Ikhwan Syria bagi menyahut seruan Jamal Nasir Presiden Mesir yang mengadakan syarat bagi penyatuan Syria-Mesir dengan membubarkan parti-parti di Syria.

Pada hari Sabtu 20 Jamadil Awal 1384 bersamaan 3 Oktober 1964, beliau telah pergi menemi Tuhannya setelah seluruh hidupnya berjuang untuk meninggikan kalimah Allah di atas muka bumi ini. Setelah berita kematian tersebar di seluruh Syria, seluruh rakyat datang untuk menziarahinya namun dihalang oleh pihak pemerintah untuk mereka untuk masuk ke Damsyik. Kematian beliau merupakan kehilangan besar bagi rakyat Syria dan aktivis pergerakan Islam. Berehatlah jasad beliau tapi pemikirannya dan semangat perjangan terus subur di kalangan umat Islam. Antara kata-kata hikmah beliau : "Hidup ini perlu kaya dengan pekerjaan-pekerjaan yang agung dan pendek angan-angan."

Mufti Palestin, Haji Muhamad Amin Husain menyifatkan kematian al-Siba'iyy merupakan kehilangan besar kerana beliau merupakan seorang yang alim, mujahid, ulamak dan pendakwah yang terkenal dengan ikhlas dan benar serta kuat keazaman. Beliau seorang yang gigih dalam memperjuangkan isu-isu umat Islam dan mempertahankannya termasuk mempertahankan Baitul Maqdis pada tahun 1948. Semasa Abu Hassan al-Nadwi melawat Syria pada tahun 1951, beliau telah menjadi tetamu kepada Mustafa al-Siba'iyy dan beliau mengiringi al-Nadwi untuk menyampaikan ceramah kepada aktivis-aktivis Ikhwan di Syria dan melawat tempat-tempat bersejarah di sana.Bagi penulis, Mustafa al-Siba'iyy mula dikenalnya ketika belajar di Pusat Matrikulasi Universoiti Islam Antarabangsa yang mana buku Sirah al-Nabawiyyah dijadikan teks di dalam subjek Sirah. Semasa melawat Syria pada 22 November 2006, penulis berkesempatan melawat Makam Mustafa al-Siba'iyy yang terletak di Bab al-Saghir, Damascus.Makam beliau terletak berselebahan dengan makam Bapa Dr. Said Ramadan yang bernama Mula Ramadan dan Makam Syeikh Abdul Karim al-Rifa'i.

Kuala Lumpur
30 Disember 2006

Dari MINDA MADANI ABIM